Robotik Kodlamada kullanılan Elektronik Devre Elemanlarını tanıyalım

Robotik Kodlamada kullanılan Elektronik Devre Elemanları

Robotik Kodlama ve Robotik Kodlamada kullanılan Devre elemanları hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız

Bu yazımızda Robotik kodlama yaparken kullanacağımız Elektronik Devre Elemanlarından en çok kullanılan bir kısmını tanıyıp, öğreneceğiz.

Elektronik kartların üzerinde gördüğümüz, elektronik cihazları oluşturan her bir elemana Elektronik devre elamanı diyoruz. Bu devre elemanlarından bir kısmı dijital değer üretip, dijital değerler ile (0-1) çalışırken, bir kısmı da analog değerler (0-1023) ile çalışırlar. Şimdi bu devre elemanlarını aşağıdaki tabloda yer alan resimleriyle karşılaştırarak tanıyalım.

Direnç: Elektrik devrelerinde direnç, bir iletken üzerinden geçen elektrik akımının karşılaştığı zorlanmadır. Direncin birimi Ohm (Ω)’dur. Devrelerde R harfi ile gösterilir. Biz devrelerimizde genellikle 220-330 Ohm veya 1Kohm dirençler kullanıyoruz.

Potansiyometre (Reosta): Potansiyometre, bir çeşit ayarlı dirençtir. Elle, dışarıdan orta bacağındaki direnç değerini değiştirerek, devrelerimizde akım ve gerilim kontrolü sağlarız. Radyo ve müzik çalarlar da kullandığımız ses artırma – azaltma düğmeleri birer potansiyometredir. Simgesi direnç simgesinin ortasında bir ok işareti şeklinde gösterilir.  Üç bacaklıdır.

Trimpot: Potansiyometre gibi ayarlı bir direnç olan Trimpot’ un tek farkı direnç değerini bir tornavida yardımıyla çevirerek yapmamızdır. Belirli bir değere ayarlayıp, devamlı elle müdahale etmeyeceğimiz devrelerde potansiyometre yerine kullanılır. İleriki uygulamalarda kullanacağımız İ2c modülünün üzerinde parlaklığı ayarlamak için bulunur.

BUZZER: Buzzer adını verdiğimiz devre elamanı bir çeşit hoparlör olup, verilen voltaja göre çeşitli notalarda ses üretmek için kullanılır. Birçok elektronik cihaz ve bilgisayarlarımızdaki ‘bip’ seslerini çıkarmak için kullanılır. Aktif ve Pasif Buzzer olmak üzere ikiye ayrılır.

PUSH BUTTON: Buton devrelerimizde anahtarlama için kullanacağımız devre elemanıdır. İki bacaklı modellerine göre daha kararlı çalışır. Birçok çeşidi olan butonun bizim kullanacağımız modeli normalde açık devre olup bastığımızda kısa devre olan modelidir. Bu butonda 4 bacak bulunur. Butona basıldığında A ve C pimleri ve aynı zamanda B ve D pimleri kısa devre olur ve bir iletim hattı kurulur.

LCD, Liquid Crystal Display (sıvı kristal ekran) sözcüklerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. İçerisindeki sıvı kristal tabakanın üzerine elektrik akımı uygulanınca elektriği ileterek ışık yaymaya başlar. Böylece ekranda karakterler oluşur. Biz devrelerimizde 2 satır 16 sütundan oluşan (2×16 LCD) ekranı kullanacağız.

2X16 LCD’ mizi tek başına kullanabileceğimiz gibi 16 pinli bağlantıyı 4’e düşürerek büyük kullanım kolaylığı sağlayan i2c modülü bağlı (lehimlenmiş) 2X16 LCD ekranlarda kullanabilirsiniz.

Dotmatrix, sokaklarda, bir çok mağazanın kapısında yanıp sönen, akan yazılarla gördüğümüz ekran çeşididir. Bizim kullanacağımız çeşidi 8×8 yani 8 satır 8 sütundan, toplam 64 Led’ den oluşan bir ekran çeşididir. MAX 7219 entegresi ile sürülen Led Ekranımızın modül halinde olanını kullanacağız.

DS1302 RTC Modül: Gerçek Zamanlı Saat Modülüdür. Saat bilgisini anlık ve sürekli olarak okuyabileceğiniz çok kullanışlı bir modüldür. Kart üzerinde CR2032 pil konnektörü bulunur. DS1302 entegresi saniye, dakika, saat, gün, ay ve yıl bilgisini sürekli olarak içinde tutabilen bir RTC entegresidir.

LED: LED, Light Emitting Diode (Türkçesi ışık yayan diyot) sözcüklerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Yarı iletken malzemeden yapılmış LED ler farklı renklerde, farklı yerlerde kullanılır. LED’ lerin uzun bacakları + VCC, şemalarda da eğik olarak gösterilen bacak + VCC’ dir. Bağlantılarda buna dikkat etmemiz gerekir.

RGB LED, normal LED’ lerden farklı olarak tek paket içerisinde temel olarak 3 farklı renk (kırmızı, yeşil ve mavi) LED’i bir arada bulundurur. RGB LED’ ler kullanılarak ara renklerde elde edilebilir. Normal LED’lerin anot ve katot uçları bulunuyordu. Anot ucuna +, katot ucuna ise – gerilim uygulandığında LED’ imiz yanıyordu.

Piyasada bulabileceğiniz RGB LED’ ler ortak Anot veya ortak Katot olmak üzere iki çeşittir. Ortak Anot bir RGB LED kullandıysanız. Resimdeki gibi Arduino’ muzdan 5V, Ortak Katot bir RGB LED kullandıysanız GND pimine bağlıyorsunuz. Eğer RGB LED Modülü kullandıysanız resimdeki gibi bağlantıları yapmalısınız.

RGB LED’lerde de farklı renkler elde etmek için Arduino kartımızdan 0-5V aralığında bir gerilim uygularız. Bu aralıktaki gerilimi uygulamak için de Arduino kartımızda bulunan PWM pimlerini kullanacağız.

PWM pimlerini hatırlatacak olursak, sayısal pimlerden yanında  “ ~ ” işareti olan 3, 5, 6, 9, 10 ve 11 numaralı pimlerdir.

Tek Digit 7 Segment Display, sayıcı, numaratör gibi devrelerde kullanılan içinde 7 LED bulunan (Nokta LED’ i ile 8 Adet) bir devre elemanıdır. Ortak Katot ve Ortak Anot olmak üzere iki çeşidi piyasada bulunmaktadır. Diğer LED’ ler gibi dirençlerle birlikte kullanmamız gerekmektedir.

DC Motorlar: Arduino ile direkt çalıştırılamaz, bu nedenle Motor sürücü devreler kullanırız. Bunlardan en bilinen ve bizimde kullanacağımız motor sürücü devresi L298N Motor Sürücü devresidir.

Bir sonraki makalemizde de Arduino ile Robotik Kodlama projelerimizde kullanacağımız temel Sensör-Algılayıcılardan bahsedeceğiz.