Lityum Piller hakkında bilinmesi gerekenler. Lityum pilleri nasıl şarj etmeliyiz?

0 422 3 dakika okuma süresi

Pil çeşitlerimizi önceki makalemizde incelemiştik. Bu makalemizde şarj edilebilir pillerimizi nasıl şarj etmeliyiz, nelere dikkat etmeliyiz bunlara biraz değinmek istiyorum.

Nikel kadmiyum piller, tam şarj olmadan şarj cihazı ile irtibatı kesildiğinde içerisindeki kullanılmayan atomlar donmaktaydı. Bu da pillerin ömrünü kısaltmaktaydı. Bu nedenle Nikel Kadmiyum pilleri tamamen harcayıp tam dolana kadar şarj ediyorduk.

Lityum iyon pillerin ise hafıza etkisi sorunu yoktur. Dolayısıyla bu pilleri şarj etmek için tam olarak boşalmalarını beklemek gerekmez. Ayrıca yine aynı nedenden dolayı şarjı yarıda kesmek pil için olumsuz bir etki yaratmaz. Ama Lityum Pillerin en büyük düşmanı sıcaklıktır. Sıcaklık pil ömrünüzü büyük ölçüde etkiler. 35 dereceden fazla ve 0 dereceden düşük sıcaklıklar, pil sağlığına zararlıdır. Eğer cihazınızı uzun süre kullanmayacaksanız, pilinizi yarı dolu halde bırakmanız, pil ömrünüzü korumanızda yardımcı olabilir. Ayriyeten 32 derecenin altında, serin bir yerde saklamalısınız.

Lityum piller asla tamamen boşaltılmamalıdır. Tamamen boşaltılmaya çalışılması batarya hücrelerinin iç direncini yükselterek ömrünü azaltacaktır. Bunun için aşağıdaki eşik değerlere dikkat etmeliyiz.Eğer batarya gerilimimiz eşik değerin altına düşerse, pilin devresi pili uykuya geçirir. Bu pili kullanım dışı bırakır ve çoğu şarj cihazı bu durumda pili şarj edemez. Bunu önlemek için uzun bir süre kullanılmayacak piller kısmen şarj edilip saklanmalıdır. Ayrıca daha uzun süre saklama işlemlerinde 3 ayda bir şarj-deşarj işlemi yapmak faydalı olacaktır.

1S = 3.7V Bataryalar için kritik değer: 3.4V
2S = 7.4V Bataryalar için kritik değer: 7V
3S = 11.1V Bataryalar için kritik değer: 10.5V
4S = 14.8V Bataryalar için kritik değer: 14V
5S = 22.2V Bataryalar için kritik değer: 21V

1S = 3.7V full şarj değeri: 4.2V
2S = 7.4V full şarj değeri: 8.4V
3S = 11.1V full şarj değeri: 12.6V
4S = 14.8V full şarj değeri: 16.8V
5S = 22.2V full şarj değeri: 25.2V

Pil üreticileri pilleri %40 şarj seviyesinde piyasaya sürer. Düşük şarj seviyesi, depolama süresince bir miktar şarj düşümüne izin verirken beklemeyle ilgili basıncı düşürür. Pil satılmadan önce, koruma devresinin akımını azaltmak için gelişmiş piller koruma devresini devre dışı bırakacak ve ilk şarjda veya kullanımda tekrar aktive edecek bir uyku moduna sahiptir. Bir kez aktive olunca tekrar uyku moduna geçilemez.

Li-ion polimer veya li-polimer pillerin şarjı, Li-ion pillerin şarjına çok benzer ve bir değişiklik gerekli değildir.

2S ve üzeri LiPo bataryaları şarj etmek için, her hücresini ayrı ayrı kontrollü olarak şarj etmek için balance kablolarını kullanmamız gerekir. Balance kablolarının bağlantısı aşağıdaki resimde gösterilmiştir.

Yeni aldığınız pilleri, aynı otomobil ve motosikletlerde olduğu gibi bir Rodaj Dönemi vardır. Bu rodaj dönemi nedir? Nasıl Rodaj yapılır?

Batarya üreticileri uzun süre rafta bekleme ihtimalinden dolayı pilleri tamamen şarj etmediklerini önceden söylemiştik. Pilimizin uykudan çıkması ve hücrelerini daha verimli kullanmamız için Rodaj dönemi adını verdiğimiz Şarj – Deşarj işlemlerini pilimizin ısısını kontrol ederek ( eğer pilimiz ısınıyorsa peş peşe şarj – deşarj yapmamalıyız) 3 kez yapmalıyız. Tabi Deşarj ve Şarj ederken yukarıdaki eşik değerlerine dikkat etmemiz gerekiyor. Rodaj işlemini 3 kez yaptıktan sonra pilimizi full şarj ederek kullanmaya başlayabiliriz.

Bataryanızı iyi muhafaza etmelisiniz. Çünkü Lityum elementi hava, su ve azot ile reaksiyona girmektedir. Bataryanızın delinmesi veya yırtılması durumunda alev alacaktır.

Şarj işlemini yaparken yanmaz bir malzeme üzerinde şarj etmeli ve saklarken de yanmaz çantasında saklamanız emniyetli olacaktır.

Şimdi gelelim şarj cihazlarını tanımaya;

Piyasada değişik marka, model ve fiyatlarda şarj cihazı veya devreleri bulabilirsiniz. Kullanacağınız pilin tipine veya projenize göre birini tercih edebilirsiniz. Bunun için yazımızı okuyup karar verirsiniz.

1.TP4056 Şarj devresi:

1S Pilleri şarj etmek için çok özel bir şarj cihazına ihtiyacınız yok aslında basit bir TP4056 devresi ile cep telefonu şarj cihazınızı veya bilgisayarınızın USB portunu kullanarak şarj etmeniz mümkün. Tabi daha profesyonel kullanım için aşağıdaki diğer şarj cihazlarını öneririm. Pilinizin + ve – bağlantılarına BAT+, BAT- çıkışlarını bağlayarak şarj işlemini yapabilirsiniz. Lityum-Ion pillerde de bu devreyi kullanabileceğinizi yukarıda belirtmiştik zaten.

2. IMAX B3 Şarj aleti:

1-3S pillerinizi şarj etmek için kullanabileceğiniz bir şarj cihazıdır. 2S ve 3S pilleri Balance şarj yapmanız için girişleri de bulunmaktadır. Fakat pillerinizi deşarj etme imkanınız bulunmamaktadır. Fiyatı ekonomiktir. Günlük kullanım için veya eğitim amaçlı kullanılabilir. Üzerinde bulunan Ledler şarj süresince kırmızı yanacaktır, Yeşil yandığı zaman bataryanız şarj olmuş demektir.

3. IMAX B6-B6C Şarj aleti:

6 Cell yani 6 Hücreye kadar Balanslı Şarj – Deşarj yapabilmeniz için üretilmiş profesyonel bir şarj cihazıdır. Üzerindeki tuşları kullanarak;

LiPo CHARGE, LiPo BALANCE, LiPo FAST CHG, LiPo STORAGE, LiPo DISCHARGE

Lipo Şarj, Lipo Balans Şarj, Lipo Hızlı Şarj, Lipo Depolama (Saklama) Şarjı, Lipo Deşarj (Boşaltma)

seçeneklerinden birini seçerek, Şarj – Deşarj işlemi için kullanabilirsiniz.

Piyasada bulabileceğiniz değişik marka ve modellerde şarj cihazlarıda bulunmaktadır. Bunlar temel olarak IMAX B6 ayarında cihazlardır. Sizde kendinize ve bataryalarınıza en uygun şarj cihazını bütçenize göre alabilirsiniz.

skyrc-d400 UP120AC